- Święto Konstytucji 3 Maja

W dniu uchwalenia Konstytucji 3 Maja przestała istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów, a w jej miejsce została powołana Rzeczpospolita Polska. Konstytucja regulowała prawa i obowiązki ogółu mieszkańców oraz zasady organizacji władzy państwowej. Władza została podzielona na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Konstytucja ograniczała między innymi immunitety prawne oraz przywileje szlachty zagrodowej. Znosiła liberum veto, konfederacje, sejm skonfederowany. Znosiła wolną elekcję, a wprowadzała władzę dziedziczną. Katolicyzm został uznany za religię panującą, zapewniając jednocześnie swobodę wyznań.  Konstytucja 3 Maja przetrwała 14 miesięcy. W kwietniu 1792 r. zawiązała się konfederacja targowicka. Kiedy targowiczanie wraz z armią rosyjską wkroczyli do Polski, król zdecydował się na kapitulację i przyłączenie do nich. W niespełna rok od konfederacji targowickiej podpisano traktat o II rozbiorze Polski, a w 1795 r. nastąpił III rozbiór Polski i zniknęła ona z mapy Europy. Od tego czasu świętowanie 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach. Jednak dążenie Polaków do niepodległości było niezłomne, a pomagała im w tym też pamięć o Konstytucji. Po I wojnie światowej Święto Konstytucji 3 Maja zostało wznowione. Niestety podczas okupacji w czasie II wojny światowej święto było zdelegalizowane. Dopiero w 1981 r. władza ludowa zezwoliła na obchody 3-majowe. Od 1990 r. Święto Konstytucji 3 Maja znów jest Świętem Narodowym obchodzonym przez Polaków na całym świecie, jako upamiętnienie jej przyjęcia w 1791 r. Święto ma umacniać poczucie polskiej wspólnoty narodowej, podtrzymywać tradycje i pamięć historyczną, a zarazem poczucie odrębności i indywidualności w dobie zjednoczonej Europy i globalizacji.

Zapraszamy do Czytelni, aby zapoznać się z literaturą związaną z tematem.